Συντονισμός σωματείων και εργαζομένων στις τηλεπικοινωνίες και την τεχνολογία - Ένα νέο πείραμα στο χώρο του συνδικαλισμού

του Γιώργου Χριστοφόρου

Το συνδικαλιστικό/εργατικό κίνημα στην Ελλάδα είναι εδώ και πολλά χρόνια ένας χώρος που πάσχει βαριά, χάνοντας σταδιακά την εμπιστοσύνη και την επαφή με την ίδια του τη βάση. Τους εργαζόμενους. Την ίδια στιγμή, διαδοχικές κυβερνήσεις μέχρι και τη σημερινή πατάνε πάνω σε αυτή την απαξίωση του συνδικαλισμού για να περνάνε ανενόχλητες αντεργατικά μέτρα.

Οι λόγοι για τους οποίους έχει αποδυναμωθεί το συνδικαλιστικό κίνημα είναι πολλοί και δεν είναι σκοπός αυτού του κειμένου να τους αναλύσει. Ενδεικτικά μόνο αναφέρουμε την πλήρη κομματικοποίηση του συνδικαλισμού, που είχε και ως αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι-μέλη να έχουν περιορισμένη συμμετοχή στις αποφάσεις των σωματείων τους, τον εργοδοτικό ή κυβερνητικό συνδικαλισμό που είχε ως αποτέλεσμα να χαθεί η εμπιστοσύνη στα σωματεία, και φυσικά τη δομή του. Μία ιεραρχική δομή (Εργατικά Κέντρα, Ομοσπονδίες, ΓΣΕΕ) που αφήνει άπειρο χώρο στη γραφειοκρατία και την αδιαφάνεια και που η συμμετοχή της βάσης του κινήματος, των εργαζομένων δηλαδή, χάνεται κάπου ανάμεσα στους πολλούς βαθμούς αντιπροσώπευσης.

Μέσα σε αυτό το τοπίο υπήρχαν και υπάρχουν ακόμα κάποια σωματεία, κυρίως επιχειρησιακά και κάποια κλαδικά, που αγωνίζονται για καλύτερες συνθήκες ζωής και εργασίας μέσα στη μέγγενη του ιδιωτικού τομέα, πλησιάζοντας τηρουμένων των αναλογιών τις πρώιμες μορφές συνδικαλισμού. Τότε που τα σωματεία στηρίζονταν κυρίως στην αλληλεγγύη μεταξύ τους και στους εργαζόμενούς τους και με πραγματικό ρίσκο για τους συνδικαλιστές.

Αυτό είναι το τοπίο και στα σωματεία του κλάδου των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας. Μέσα στις εταιρίες αυτές (πχ Vodafone, Wind, Intracom, κτλ) και πίσω από το πέπλο των  πολυδάπανων διαφημιστικών εκστρατειών, υπάρχουν στρατιές εργαζομένων, από εκείνους που η πολιτική ηγεσία για λόγους μάρκετινγκ αποκαλεί «μυαλά της χώρας» και «αιχμή του δόρατος της ανάπτυξης», που αμείβονται με ελάχιστα χρήματα, χωρίς καμία προοπτική εξέλιξης και με το οκτάωρο να είναι μακρινό όνειρο. Τα προβλήματα πολλαπλασιάζονται στα τηλεφωνικά κέντρα που είναι σύγχρονα κάτεργα.

Σε αυτές τις εταιρίες δραστηριοποιούνται και τα σωματεία που συμμετέχουν στο συντονισμό σωματείων και εργαζομένων στις τηλεπικοινωνίες και την τεχνολογία. Σωματεία που ψάχνουν νέους δρόμους για να επιστρέψει η εμπιστοσύνη των εργαζομένων στο συλλογικό αγώνα και να παρακαμφθούν οι παθογένειες του κινήματος. Φιλοτεχνώντας ένα συντονισμό που προέκυψε ως ανάγκη, μέσα από χρόνια αλλοστήριξης και κοινών αγώνων ενάντια σε απολύσεις και για υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας και βελτίωση συνθηκών εργασίας. Που δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από σωματεία, αλλά και κάποιες φορές εργαζόμενοι σε εταιρίες που δεν έχουν σωματεία, να κάθονται σε ένα τραπέζι και με κόπο και τρόπο να συνθέτουν τις ιδεολογικές διαφορές (και είναι αρκετές) των συμμετεχόντων και να αποφασίζουν κοινές δράσεις και κινητοποιήσεις προς όφελος των εργαζομένων και των κοινών στόχων, αλλά και να αλληλοϋποστηρίζονται.

Το έργο αυτό του συντονισμού δεν είναι εύκολο καθώς αυτά τα σωματεία έχουν το καθένα  τις δικές του ταχύτητες, πέραν από τις διαφορετικές πολλές φορές οπτικές και προτεραιότητες. Επίσης, έχουν να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις των εργοδοτών απέναντι σε κινήσεις αλληλεγγύης μεταξύ των σωματείων, αλλά και μέρους της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας που είναι ενάντια στον αδιαμεσολάβητο συντονισμό μεταξύ των σωματείων, αφού τους προσπερνάει.

Πέραν των αμέτρητων δράσεων αλληλεγγύης μεταξύ των σωματείων στους αγώνες που είχαν στις εταιρίες τους, αλλά και πέρα από αυτές, η πρώτη κοινή δράση ήρθε τον Απρίλιο του 2015. Τότε, τα σωματεία εργαζομένων στη Vodafone, Wind, Nokia, Intracom, Πλαίσιο και το κλαδικό Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών, σε μία περίοδο που πολλοί απλά περίμεναν τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης ΣΥΡΙΖΑ-Δανειστών, διοργάνωσαν παράσταση διαμαρτυρίας στο Υπουργείο Εργασίας με αίτημα κυρίως την επαναφορά συλλογικών συμβάσεων, αλλά και άλλων εργασιακών δικαιωμάτων. Στις αρχές του 2017 οργανώθηκε η πρώτη κοινή απεργία σωματείων του κλάδου από τα σωματεία NOKIA, WIND και CYTA και τη στήριξη των υπολοίπων, για υπογραφές συλλογικών συμβάσεων, ενάντια στις ελαστικές μορφές εργασίας και τις απολύσεις. Ταυτόχρονα εκδόθηκε και το πρώτο τεύχος του εντύπου του συντονισμού.

Ως Ποδονίφτης, ελπίζουμε αυτός ο συντονισμός να αναπτυχθεί ακόμα περισσότερο, με περισσότερα σωματεία και δράσεις και να αποτελέσει πραγματικά ένα αντιπαράδειγμα οργάνωσης, αποκατάστασης της εμπιστοσύνης των εργαζομένων στα σωματεία και γιατί όχι, προπομπού για κάτι ακόμα μεγαλύτερο απέναντι στις γραφειοκρατικές ηγεσίες του συνδικαλιστικού κινήματος, με στόχο την ανατροπή της σημερινής κατάστασης.

1^ο Φεστιβάλ Εργαζομένων (Worker’s Fest) – Νέα Ιωνία

Το Σάββατο 21 Οκτωβρίου διοργανώθηκε από τα σωματεία ΝΟΚΙΑ, WIND, CYTA, Πλαίσιο και Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών το πρώτο φεστιβάλ σωματείων και εργαζομένων, στο συνεδριακό κέντρο της Ν.Ιωνίας. Φεστιβάλ που περιελάμβανε πολιτικές συζητήσεις, συναδελφική κουζίνα, εκθέσεις φωτογραφίας/κόμιξ, παιδικά παραμύθια και φυσικά μουσική.

Ένα φεστιβάλ που αγκαλιάστηκε από σχεδόν όλες τις αγωνιστικές τάσεις του εργατικού κινήματος και προ πάντων από πολλούς εργαζομένους στα σωματεία που συμμετείχαν, ενώ είχε και τη στήριξη σωματείων, οργανώσεων, συνδικαλιστών και εργαζομένων εκτός των σωματείων του συντονισμού.

Μία γιορτή των εργαζομένων διαφόρων σωματείων και τάσεων, χωρίς κανένα «καπέλο» από κανέναν, που στόχο είχε, και ελπίζουμε να τον πέτυχε, να ενισχυθούν οι μεταξύ τους δεσμοί αλληλεγγύης.

Ελπίζουμε αυτό το φεστιβάλ να συνεχιστεί, να εμπλουτιστεί και με άλλα σωματεία και να γίνει θεσμός.