Η κοινωνική ασφάλιση στην Ελλάδα, εμφανίζεται έντονα σαν διεκδικητική εργατική πραγματικότητα στις αρχές της δεκαετίας του 1920 , τότε που επίσης διεκδικείται το 8ωρο, η βελτίωση των αμοιβών, καθώς και η προστασία των εργαζομένων από την αυθαιρεσία των εργοδοτών.
Νομοθετείται (Ν.2112/20) η καταγγελία σύμβασης εργασίας και η αποζημίωση του εργαζόμενου λόγω απόλυσης, αλλά για την κοινωνική ασφάλιση και το 8ωρο απασχόλησης, χρειάστηκαν περίπου 11 ως 14 χρόνια για την ολοκλήρωση των διεργασιών και την τελική ψήφισή τους.
Το 1931 κατατίθεται στη βουλή « έκθεσις οικονομική και μαθηματική επί του σχεδίου Νόμου περί κοινωνικών ασφαλίσεων» και τελικά μετά από πολλές κοινοβουλευτικές παλλινωδίες, ψηφίσεις, ακυρώσεις, καθυστερήσεις ,οριστικοποιείται το Νοέμβριο του 1934 με το Νόμο 6298 η ίδρυση του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ), με πρώτο Διοικητή τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο.
Έχει προηγηθεί (ΠΔ της 27/6/1932) η ψήφιση της εφαρμογής του 8ώρου και ακολουθεί (1935) η ψήφιση της υποχρεωτικής ασφάλισης των μισθωτών στο ΙΚΑ και συνακόλουθα η έναρξη είσπραξης εισφοροκρατήσεων ασφάλισης και δημιουργίας ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΏΝ.
Η συσσώρευση αποθεματικών, οδηγείται υποχρεωτικά από το 1950 και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 80 σε άτοκη κατάθεσή τους στην Τράπεζα της Ελλάδας με αποκλειστικό προνόμιο (της ΤτΕ) να τα διαχειρίζεται κατά βούληση.
Μέχρι το1951 οι δαπάνες του ΙΚΑ είναι λειτουργικές – Διοικητικές. Παροχές υγείας, ατυχημάτων, αναπηρίας, κύησης , λοχείας κ.λ.π. θεσμοθετούνται και χορηγούνται με την ψήφιση του Ν.1846/51, ενώ παροχές σύνταξης (πλην των αναπηρικών), αρχίζουν να χορηγούνται από το τέλος της δεκαετίας του '60 και μετά. Σε αυτό το διάστημα, πλην του ΙΚΑ, ιδρύονται και άλλοι ασφαλιστικοί φορείς κύριας (πλήρους) και επικουρικής (συνταξιοδοτικής) ασφάλισης με αποτέλεσμα στην αρχή της δεκαετίας του 2000 να αριθμούνται περίπου 157 ταμεία κύριας και επικουρικής ασφάλισης. Εκτός των μισθωτών του Ιδιωτικού και του Δημόσιου τομέα, ή κοινωνική ασφάλιση επεκτάθηκε και σε άλλους κλάδους (Ελεύθεροι επαγγελματίες, Έμποροι, Αγρότες), με τη δημιουργία και εδώ αποθεματικών συσσωρεύσεων και την άτοκη διαχείριση αυτών των αποθεματικών υποχρεωτικά από την ΤτΕ.
Από την έναρξη καταβολής των συντάξεων και εφεξής και ειδικότερα μετά το 89 – 90, ξεκίνησε η έκφραση έντονων «ανησυχιών» ,όλων των διαχειρίσεων, από την κυβέρνηση Μητσοτάκη μέχρι και τη σημερινή μνημονιακή κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ότι το Ασφαλιστικό σύστημα όπως φτιάχτηκε και εξελίχτηκε μέχρι τώρα, (Αναδιανεμητικός χαρακτήρας – εισπράττουμε από όλους, παρέχουμε σε όλους με τα όρια και τα κριτήρια που είχαν θεσπισθεί), δεν «περπατάει» και πρέπει να το αλλάξουμε. Τα αποθεματικά των Ταμείων δεν επαρκούν!! Οι ασφαλιστικοί φορείς είναι πολλοί, το προσδόκιμο ζωής έχει αλλάξει προς τα πάνω, το δημογραφικό πρόβλημα (υπογεννητικότητα) συμβάλλει αρνητικά στις αποθεματικές συσσωρεύσεις, οι ψεύτικες αναπηρικές και οι πρόωρες συντάξεις, έπαιξαν καθοριστικό αρνητικό ρόλο και άλλα συναφή επιχειρήματα επιστρατεύθηκαν για να τεκμηριωθεί αναντίρρητα η άποψή τους, ότι όλα είναι λάθος και άρα ότι ίσχυε, καταργείται και πάμε σε κάτι καινούργιο και υγειές.
Αυτές οι «Κυβερνητικές» διαπιστώσεις και ο «πανικός» οδήγησε στην έναρξη της παραγωγής των περίφημων «αναλογιστικών» μελετών και στην πολιτική και νομοθετική παρέμβαση με Υπουργικούς πρωταγωνιστές το Σουφλιά, το Γιαννίτση, το Ρέππα ,τη Φ.Πάλλη – Πετραλιά, το Λοβέρδο και τον Κουτρουμάνη τον Άδωνη και τον Κατρούγκαλο μέχρι σήμερα.
Αυτές οι πολιτικές και νομοθετικές παρεμβάσεις σήμαναν τη βαθμιαία -αρχικά και τη σαρωτική στα μνημονιακά χρόνια – ανατροπή της κοινωνικής ασφάλισης, σήμαναν τη μείωση, μέχρι τώρα, κατά 50% των συντάξεων και των παροχών υγείας, την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών για την ασφάλιση των εργαζόμενων και τελικά την ολική ανατροπή με την Υιοθέτηση από την σημερινή κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, της πρότασης (επιτροπή σοφών – Κατρούγκαλος) για κατάργηση του αναδιανεμητικού συστήματος ασφάλισης και την αποδοχή του ανταποδοτικού - κεφαλαιοποιητικού συστήματος.
Το ανταποδοτικό-κεφαλαιοποιητικό σύστημα δεν είναι παρά ένας ασφαλιστικός κουμπαράς, στον οποίο ο ασφαλισμένος θα καταθέτει προκαθορισμένα ασφάλιστρα, τα οποία αφού συμπληρώσει τα προκαθορισμένα όρια ηλικίας, (Η ομάδα μελέτης των «Θεσμών» θεωρεί ότι τα όρια ηλικίας το 2060 πρέπει να είναι τα 72 χρόνια), θα εισπράξει μηνιαία σύνταξη το ιλιγγιώδες ποσό των 147 έως περίπου 300 ΕΥΡΩ. Έτσι τώρα και σε περίοδο προβλεπόμενης παρατεταμένης ύφεσης, με ανέργους πάνω από 1,5 εκατομμύριο, με 4ωρα απασχόλησης και ασφάλισης για όσους έχουν την τύχη να «δουλεύουν» ,με εκτεταμένη μαύρη εργασία, ο νέος που θα κληθεί να ασφαλισθεί και να πληρώνει το προκαθορισμένο ασφάλιστρο, με το ανταποδοτικό σύστημα είναι πλέον η βέβαιο, ότι δεν θα πάρει ποτέ σύνταξη.
Όλα αυτά τα χρόνια (από τα μέσα της δεκαετίας του 80) και μέχρι σήμερα, κανέναν από τους πολιτικούς διαχειριστές, δεν απασχόλησαν τα ακόλουθα καθοριστικά στοιχεία, που οδήγησαν στη σημερινή πραγματικότητα.
1) Η άτοκη αναγκαστική κατάθεση των ασφαλιστικών αποθεματικών στην τράπεζα της Ελλάδος, σήμανε απώλεια εσόδων από τόκους (με χαμηλό επιτόκιο σε σχέση με το αντίστοιχο των τρεχουσών καταθέσεων από το 1950 μέχρι το 1985), ύψους πάνω από 70 δις ΕΥΡΩ.
2) Η αναγκαστική εξώθηση, από την ΤτΕ, των διαχειρίσεων των Ταμείων, να επενδύσουν τα αποθεματικά τους σε χρηματιστηριακά παράγωγα (τοξικά ομόλογα) υψηλού ρίσκου κατά τη δεκαετία του 2000, οδήγησε σε απώλεια ποσού άνω των 5 δις ΕΥΡΩ.
3) Η εισφοροδιαφυγή η μαύρη εργασία (ειδικά των αλλοδαπών εργαζόμενων) στην περίοδο ανάπτυξης της οικονομίας (1965 – 2004), στέρησε από τα ασφ.ταμεία τεράστια και ανυπολόγιστα ποσά χωρίς να καταλογισθούν ευθύνες και κυρώσεις στους εισφοροδιαφεύγοντες
4) Το κούρεμα των αποθεματικών των ταμείων (που ήταν επενδεδυμένα το 2012 σε κρατικά ομόλογα) κατά 18,7 δις ΕΥΡΩ.
5) και βέβαια οι ρεμούλες με τις αναπηρικές συντάξεις τις ψεύτικες συνταγογραφήσεις, τις ελεγκτικές ελλείψεις, την απαξίωση υπερτιμημένου νοσοκομειακού εξοπλισμού, που δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ και που ποτέ δεν επιβλήθηκε κανενός είδους κύρωση.
Αυτοί είναι οι καθοριστικοί παράγοντες που οδήγησαν στη σημερινή ολική ανατροπή της κοινωνικής ασφάλισης και βέβαια για αυτούς τους παράγοντες κανένας από την «Κυβέρνηση της Αριστεράς» δε σκέφτηκε να αναζητήσει λύσεις αποκατάστασης των απωλειών, λύσεις ανακεφαλαιοποίησης των αποθεματικών που ληστεύθηκαν, λύσεις δημιουργίας νέων αποθεματικών από αξιοποιήσεις Δημόσιας περιουσίας. Είναι έτσι γιατί η «Κυβέρνηση της Αριστεράς» και του τρίτου μνημονίου έχει σαν κύριο μέλημα και δέσμευση την ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών και όχι των αποθεματικών των Ταμείων, το ξεπούλημα της Δημόσιας περιουσίας (Ελληνικό, περιφερειακά αεροδρόμια, λιμάνια κ,λ,π), μέσω του ΤΑΙΠΕΔ για να εξοφλεί δανειστές και όχι να συμβάλλει στη επαναδημιουργία αποθεματικών ασφάλισης των εργαζόμενων. Είναι έτσι γιατί οι θεσμοί και οι αγορές, θέλουν την οριστική διάλυση του ασφαλιστικού συστήματος, κοντά στη διάλυση των εργασιακών σχέσεων και την παγίωση της λιτότητας και της κοινωνικής εξαθλίωσης.
Οι εργαζόμενοι, τα κινήματα, η μη μνημονιακή Αριστερά, στην ιεράρχηση των νέων αγώνων τους, οφείλουν άμεση προτεραιότητα στις ασφαλιστικές διεκδικήσεις για την καινούργια ελπίδα των νέων, για την επιβίωση των Λαικών στρωμάτων, για την αξιοπρέπεια των απόμαχων.
Φάνης Μπαλάφας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου