Ευρωπαϊκή Ένωση: Πόσο νυχτωμένη είναι

Λίγες ώρες πριν την πορεία στη Ρώμη ενάντια στην εορταστική πασαρέλα των 60 χρόνων των Συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα δει τους 28 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταφτάνουν στην Ιταλική πρωτεύουσα, ας οριοθετήσουμε κάποιες συντεταγμένες του χώρου και του χρόνου στον οποίο βρισκόμαστε.

Η γενική συζήτηση για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα τελευταία χρόνια καταλήγει να οδηγείται σε ένα είδος τανάλιας. Είναι κοινά αποδεκτό ότι από τη μια μεριά είναι οι υποστηρικτές του Ευρωπαϊσμού με κάθε κόστος, και από την άλλη οι διάφορες διαβαθμίσεις των οπαδών της εθνικής κυριαρχίας που λίγο ως πολύ χαρακτηρίζονται από ρατσιστικά ξεσπάσματα και νεο εθνικιστικές αναγωγές.

Σε αυτή τη νεοφιλελεύθερη Ευρωπαϊκή Ένωση οι πρώτοι είναι εκείνοι που κάποιες φορές μας κερδίζουν. Αλλά δυστυχώς επίσης, τις περισσότερες φορές λειτουργούν ως οι τελευταίοι εναπομείναντες κομιστές (με μεσσιανική πίστη) ενός σχεδίου, που συγχέει την ιερή και άγια ελπίδα να σπάσουν τα σύνορα του εθνικού κράτους με την εμπιστοσύνη σε ένα φάρμακο που κινδυνεύει να χειροτερέψει την αρρώστια. Ένα λάθος, μια γκάφα που αφορά επίσης και κάποιες εκδοχές του κινήματος που θα κατέβει αύριο στις πλατείες στη Ρώμη, με μια ατζέντα σε πλήρη διάσταση με ότι εξυφαίνεται στο πεδίο των κοινωνικών αγώνων και του ταξικού ανταγωνισμού.

Το στρατόπεδο των δεύτερων, των οπαδών μιας ‘νεο κυριαρχίας’, εδράζεται σε θέσεις οι οποίες, (ξεχωρίζοντας αυτές που είναι απροκάλυπτα ρατσιστικές όπως οι Λεπενικές), βλέπουν στην ‘ανάκτηση’ της εθνικής κυριαρχίας, τη δυνατότητα επιστροφής στο να αποφασίζουν, στο να εξουσιάζουν γύρω τους, ιδιαίτερα όσο πλησιάζουν στην κεντρική πολιτική σκηνή. Υποβαθμίζουν κατά τη γνώμη μας και το βάρος των γεωπολιτικών σχέσεων και τη δυσκολία να μπορέσεις να καθοδηγήσεις μια τέτοια διαδικασία χωρίς να σου ξεφύγει από τα χέρια ή να μην ετερο-καθοδηγείσαι σε θέσεις ανεπιθύμητες.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που μας φαίνεται ότι αναδύεται ως κοινή αίσθηση, είναι μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης που γεννήθηκε και εξακολουθεί να λειτουργεί με ένα νεοφιλελεύθερο ‘συνταγματικό’ υλικό, που θεμελιώνει την κοινωνική της και την πολιτική της αναπαραγωγή στην κατασκευή του εχθρού (ο φτωχός, ο μετανάστης). Μια κατασκευή λεία όταν πρόκειται για εμπορεύματα και κεφάλαια, τραχιά και κατσούφικη όταν πρόκειται για οικονομικοκοινωνικές ανισότητες ή για τις ελευθερίες των κινημάτων. Υπάρχουν κάποιοι που θεωρούν ότι μπορεί να μεταρρυθμιστεί, και κάποιοι– όπως εμείς-  που δεν πιστεύουν ούτε κατ’ ελάχιστο σε μια τέτοια προοπτική. Ακόμη και αν δεν λάβουμε υπ’ όψη τη δυναμική που αναπτύχθηκε το καλοκαίρι του 15 στην Ελλάδα, πιστεύουμε ότι η θεωρία και η πραχτική της αυτοκυβέρνησης, η τάση για την απόσχιση χώρου και την αυτονομία των κοινωνικών υποκειμένων, μπορεί και πρέπει να πάει πέρα από μια στείρα διχοτόμηση μεταξύ του ναι και του όχι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

 Για να συνοψίσουμε τη συζήτηση, με αφορμή τις κινητοποιήσεις στη Ρώμη στις 25 Μάρτη για την επέτειο των 60 χρόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θελήσαμε να μαζέψουμε ένα μεγάλο αριθμό οπτικών γωνιών και θεωρήσεων πάνω στη γενεαλογία της και στις σημερινές αναζητήσεις γι’ αυτή, όπως διατυπώθηκαν παραπάνω και για τον ρόλο των συντρόφων και συντροφισσών μέσα σε αυτό το πλαίσιο.

Ευρωπαϊκή Ένωση: πόσο είναι νυχτωμένη; Το instant book με την επιμέλεια της σύνταξης του δικτυακού κοινωνικού και πολιτικού χώρου Infoaut, είναι ένα εργαλείο που στοχεύει να περιγράψει μια σημαντική συζήτηση, δίνοντας φωνή σε ερευνητές, διανοούμενους, αλλά κυρίως –όπως είναι φυσικό- στους πραγματικούς αγώνες που αντιμετωπίζουν και θίγουν το θέμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με όρους σύγκρουσης με κοινωνική γείωση.       

Franco Berardi (Bifo), Christian Marazzi, Raffaele Sciortino, Carlo Formenti, Oreste Scalzone, Valeria Pinto, Mattia Frapporti, Davide Grasso, κίνημα ΝΟΤ ΑV, και οι σύντροφοι από Γαλλία (Nantes Revoltee), Γερμανία (Ums Ganze), Ελλάδα (Κώστας Παπακώστας)  και Ουκρανία (plan C).